(Photo Credit: watch-docs)
เมื่อวันที่ 5 เมษายน ที่ผ่านมา ได้มีการจับกุม ทัทซิอาน่า ฮัตสุระ-ยาวอร์สกายา ศิลปินและผู้จัดเทศกาลหนังเพื่อสิทธิมนุษยชน Watch Docs ณ เมืองมินสก์ ประเทศเบลารุส พร้อมยึดของกลางคือโทรศัพท์มือถือและคอมพิวเตอร์ ทำให้เครือข่ายเทศกาลหนัง องค์กรเพื่อสิทธิมนุษยชน และอุตสาหกรรมหนังต่างประเทศ ส่งจดหมายถึงรัฐบาลเบลารุสกดดันให้ปล่อยฮัตสุระ-ยาวอร์สกายา โดยเร็วที่สุด
ฮัตสุระ-ยาวอร์สกายา ถูกจับกุมจากการจัดนิทรรศการชื่อ The Machine is Breathing, I Am Not เพื่อสะท้อนปัญหาการจัดการด้านสาธารณสุขต่อการแพร่ระบาดของโควิด-19 โดยเธอจัดร่วมกับเพื่อนอีกสองคน คือ นาตาเลีย เตรนินา และ ยูลยา เซเมนเชนโก แต่สองคนหลังได้รับการปล่อยตัวมาแล้ว เหลือเพียงฮัตสุระ-ยาวอร์สกายาเท่านั้น โดยเธอถูกตั้งข้อหา “ขัดขืนคำสั่งเจ้าหน้าที่” และกำลังจะถูกดำเนินคดี “ระดมทุนเพื่อการชุมนุม” ตามมา
เบลารุส เป็นประเทศที่แยกออกจากสหภาพโซเวียตและถูกยึดอำนาจโดย อเล็กซานเดอร์ ลูกาเชนโก ซึ่งครองตำแหน่งประธานาธิบดีมานานร่วม 27 ปีแล้ว จนลูกาเชนโกได้รับการขนานนามว่าเป็น “เผด็จการคนสุดท้ายของยุโรป” โดยในช่วงปีที่ผ่านมา ประชาชนเบลารุสได้ออกมาขับไล่รัฐบาลเผด็จการนี้มาอย่างต่อเนื่อง จนเมื่อเดือนตุลาคม 2020 ประชาชนนับแสนคนได้สร้างประวัติศาสตร์เป็นการชุมนุมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่เบลารุสได้รับเอกราชจากโซเวียต ต่อมารัฐบาลได้มีการใช้กำลังสลายการชุมนุมเมื่อปีกลาย
The Guardian ของอังกฤษเผยแพร่ข่าวการจับกุมฮัตสุระ-ยาวอร์สกายา พร้อมเรียกร้องให้เครือข่ายด้านวัฒนธรรมร่วมกันกดดันให้รัฐบาลเบลารุสปล่อยเธอโดยเร็วที่สุด พร้อมตั้งคำถามว่า “หรือรัฐเผด็จการจะกลัวพลังทางวัฒนธรรม” จนนำมาสู่การรับลูกต่อของเครือข่ายเทศกาลหนังนานาชาติ ไม่ว่าจะเป็น คานส์, ซันแดนซ์, เบอร์ลิน รวมถึงเครือข่ายด้านสิทธิมนุษยชนและอุตสาหกรรมหนังโลก ส่งจดหมายเปิดผนึกถึงรัฐบาลเบลารุสทันที
“เราขอเรียกร้องให้รัฐบาลเบลารุสปล่อยตัวเพื่อนของเรา ทัทซิอาน่า ฮัตสุระ-ยาวอร์สกายา โดยไม่มีเงื่อนไข รวมถึงนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนคนอื่นๆ และหยุดการกระทำอันน่าละอายเช่นนี้ในทันที”
*เทศกาลหนังเพื่อสิทธิมนุษยชน Watch Docs จัดมาแล้ว 17 ครั้ง โดยได้รับการสนับสนุนจาก Helsinki Foundation for Human Rights ประเทศโปแลนด์ รูปแบบของเทศกาลคือการขยายสาขาไปตามประเทศต่างๆ เพื่อคัดสรรหนังที่ชวนถกเถียงเรื่องสิทธิมนุษยชนจากทั่วโลกมาฉายพร้อมจัดวงเสวนา ที่ผ่านมา Watch Docs เคยไปจัดมาแล้วทั้งใน เมียนมา ลิธัวเนีย และเบลารุส ซึ่งจัด ณ เมืองมินสค์ โดยการดูแลของฮัตสุระ-ยาวอร์สกายา นั่นเอง
อ้างอิง