‘ความเงียบ’ เสียงสกอร์ของโยฮัน โยฮันส์สัน ในหนังเดอนีส์ วิลล์เนิฟ

หาก คริสโตเฟอร์ โนแลน มีคอมโพสเซอร์ ฮานส์ ซิมเมอร์ เป็นคู่บุญ …ผกก. เดอนีส์ วิลล์เนิฟ ก็มี โยฮัน โยฮันส์สัน เป็นคู่หูเช่นกัน เพราะทั้งคู่ร่วมงานกันมาสามเรื่อง คือ Prisoners, Sicario และ Arrival ก่อนที่โยฮันส์สันจะลาโลกนี้ไปเมื่อปี 2018 โดยก่อนหน้านั้น โยฮันส์สันกล่าวไว้ว่าวิลล์เนิฟเปิดโอกาสให้เขาอยู่กับความเงียบและใช้ประโยชน์จากมันเสมอ

1. คนทำสกอร์มักจะเข้ามาร่วมโปรเจกต์หนังสักเรื่องก็ตอนโพสต์โปรดักชั่นไปแล้ว แต่สำหรับวิลล์เนิฟ เขาจะชวนโยฮันส์สันเข้ามาร่วมโปรเจกต์ตั้งแต่ก้าวแรก ซึ่งนั่นทำให้เขาแฮปปี้ที่ได้ร่วมงานกัน “ผมว่ามันเป็นวิธีที่ดีนะ มันทำให้ผมได้ซึมซับหนังเรื่องนี้มากพอจนสกอร์ของผมเข้าไปอยู่ในดีเอ็นเอของหนังได้ ผมได้ไปอยู่ในกองถ่าย และช่วงเวลาตรงนั้นแหละที่ทำให้ผมซึมซับบรรยากาศของหนังเพื่อเอามาใช้ในการทำสกอร์ของผม”

2. การทำงานของวิลล์เนิฟกับโยฮันส์สันนั้นทำให้ทั้งคู่เชื่อใจกันและกันเป็นอย่างสูง หลังจากหนังถ่ายทำเสร็จวิลล์เนิฟนำหนังไปตัดต่อโดยไม่ใส่ดนตรีอะไรเลยเพื่อเป็นไกด์ให้คนทำสกอร์อย่างเช่นที่คนทำหนังทั่วไปนิยมทำกัน ซึ่งความว่างเปล่าตรงนั้นเองคือพื้นที่ให้โยฮันส์สันบรรเลงไอเดียได้อย่างอิสระ “พอเขาไม่ชี้นำอะไรเลยมาให้ มันทำให้ผมสร้างสรรค์อะไรก็ได้ลงไป แต่ผมกับเขาทำงานกันมาตั้งแต่ต้นจึงรู้ว่าเขาต้องการอะไร จึงสามารถค่อยๆ ใส่อะไรลงไปทีละนิดละน้อยแล้วให้เขาช่วยดู”

3. ฉากที่ท้าทายการทำงานของโยฮันส์สันที่สุด อยู่ใน Sicario และเป็นฉากแรกที่เขาทำในหนังเรื่องนี้ เป็นตอนที่ตัวละครเข้าไปในฮัวเรซครั้งแรก หนังถ่ายจากมุมมองของเฮลิคอปเตอร์ เห็นรั้วชายแดน ซึ่งระหว่างนั้นเราจะได้ยินเสียงใบพัดไปตลอดทางที่ค่อยๆ เร้าขึ้น โดยโยฮันส์สันสร้างดนตรีมาโอบล้อมเสียงใบพัดนั้นไว้ “เสียงเฮลิคอปเตอร์เป็นเครื่องดนตรีชิ้นหนึ่งในฉากนั้น ผมดีใจมากที่ทั้งวิลล์เนิฟและ โจ วอล์คเกอร์ (คนตัดต่อ) ชอบมัน เพราะนี่เป็นคิวแรกที่ผมทำและมันกำหนดทิศทางของสกอร์หนังทั้งเรื่องเลย” ซึ่ง Sicario ทำให้เขาได้เข้าชิงออสการ์ด้วย

4. ใน Arrival โยฮันส์สันตีโจทย์ต่างจากหนังไซไฟในสตูดิโอทั่วไป เขามองว่าหนังที่เกี่ยวกับการสื่อสารเช่นนี้ จำเป็นต้องใช้เสียงมนุษย์มาเป็นอีกหนึ่งเครื่องดนตรี แต่เหนือสิ่งอื่นใดเขามองว่าสกอร์ที่เหมาะกับหนังที่สุดคือความเงียบ และใช้ดนตรีเมื่อจำเป็นเท่านั้น

5. โยฮันส์สันเป็นคนทำสกอร์ที่ให้ความสำคัญกับ “ซาวด์ดีไซน์” และ “เสียงเงียบ” เขามักเข้าไปมีส่วนร่วมในการทำซาวด์ดีไซด์ด้วยเสมอ เพื่อนำมาผสมกับเครื่องดนตรี (ดังที่ยกตัวอย่างใน Sicario) และที่ไปขั้นสุดคือเขาผสมซาวด์ดีไซด์เข้ากับความเงียบ (?) สิ่งนี้เกิดขึ้นใน Mother! ของ ดาร์เรน อาโรนอฟสกี้ หลังจากโยฮันส์สันทำการบ้านกับมันมาเป็นปี เขาก็เสนออาโรนอฟสกี้ว่าหนังเรื่องนี้ไม่ควรมีสกอร์ หันมาใช้ประโยชน์จากซาวด์ดีไซด์แทน แล้วมันจะทรงพลังยิ่งขึ้น ทำให้หนังเรื่องนี้ไม่มีตำแหน่งคนทำสกอร์อยู่ในเครดิต แม้แต่โยฮันส์สัน

นคร โพธิ์ไพโรจน์
ริจะเบนเส้นทางไปเป็นไลฟ์โค้ชด้านการลดน้ำหนัก แต่เฟลเลยกลับมาเขียนบทความหนังไทยเหมือนเดิม

RELATED ARTICLES